
Sonradan dikilen, yapılan anlamına gelen muhdesat kelimesi hukuken taşınmazın üzerinde bulunan bağ , ağaç , bina ve tesis gibi yapıları ifade etmek için kullanılır.
Türk Medeni Kanunu 684. Madde taşınmazda bulunan bütünleyici parça o şeyin malikine aittir demektedir. Bütünleyici parça yerel adetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değişmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır .
Ortaklığın giderilmesi ile Kamulaştırma davalarının açılmış olması halinde muhdesatın aidiyeti davası gündeme gelmektedir. Dolayısıyla muhdesatın aidiyeti tek başına dava konusu edilememektedir.
Taşınmazlarda mülkiyet hakkı her zaman müstakil değildir. Elbirliği veya paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda bulunan bütünleyici parçanın tüm paydaşlara ait olmadığı durumlarda bütünleyici parçanın maliki açısından tehlike söz konusu olabilmektedir. Yine bütünleyici parçanın maliki paydaşlar dışında üçüncü kişinin olması söz konusu olabilmektedir. Üçüncü kişinin bütünleyici parçanın maliki olması durumunda Ortaklığın Giderilmesi Davası hakkında yazmış olduğumuz makalede de belirttiğimiz üzere ortaklığın giderilmesi davasında taraf değildir. Bu durumda bütünleyici parçanın maliki üçüncü kişinin tazminat hakkı söz konusu olacaktır.
Ortaklığın giderilmesi davasında muhdesatın nazara alınması için paydaşın talebi yeterlidir . Bütünleyici parça hakkında mülkiyet iddiasında bulunan malikin talibi diğer paydaşlar tarafından itiraza uğraması halinde ( tapuda bütünleyici parçaya ilişkin şerhin bulunması , itiraza uğramaması ve yargı kararıyla muhdesatın belirlenmiş olması hali hariç ) muhdesatın aidiyetinin tespiti gerekmektedir.
Muhdesatın aidiyeti davası, muhdesatın kendisine ait olduğunu iddia eden paydaş tarafından , iddiasını açıkça kabul etmeyen paydaşlara karşı açılır.
Ortaklığın giderilmesi davasının aksine muhdesatın aidiyeti davası nispi harca tabidir. Nispi harca tabi davalar uygulamada cüzi miktar gösterilerek açılmaktadır. Mahkemece yapılan keşif neticesinde bilirkişilerce bedel tespit edildikten sonra harç tamamlatılmaktadır.
Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun 1. Maddesi uyarınca mahkemelerin görevleri kamu düzenine ilişkindir ve görev itirazı davanın her aşamasında iddia edilebilir. Yetkili mahkeme muhdesatın bulunduğu yer mahkemesidir.
Ortaklığın giderilmesi davası sırasında muhdesatın aidiyeti davasının açılması durumunda ortaklığın giderilmesi davasına bakmakla görevli olan Sulh Hukuk Mahkemesi, Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen davayı bekletici mesele yapmak zorundadır.